Het is niet nieuw: mijn aandacht voor aandacht.
Het loopt als een rode draad doorheen mijn boeken.
'Elke kenniswerker zou het recht moeten hebben om enkele uren per dag niet bereikbaar te zijn.' Dat schrijf ik al in 2017 in 'Social Technologies in Business'. De zin klinkt nog voorzichtig.
'Waardevol kenniswerk verdraagt geen onderbrekingen.' Hier ben ik al wat fermer. Die zin lees je in 'Hybride Werken - Een Manifest', het Groene Boekje dat ik publiceerde tijdens de pandemie.
En in mijn laatste boek 'Goed Werk - Een Gids' ga ik voluit: ik wijd er verschillende hoofdstukken aan. Drie om juist te zijn.
Vandaag vind ik dat het tijd is om nog een stap verder te gaan. Ik lanceer de School for Focus.
Hieronder lees je waarom.
En helemaal onderaan ontdek je welke 3 doelstellingen ik voor ogen heb.
Waarom de wereld een School for Focus nodig heeft
Goede reden #1
Wij - kenniswerkers - willen niet overgenomen worden door AI
Tech-optimisten zeggen dat AI onze makkelijke, repetitieve taken zal overnemen. Dat AI de kenniswerker helpt, ondersteunt, slimmer maakt.
Als ik het meest recente onderzoek van Microsoft goed lees, dan denk ik dat we net de tegenovergestelde richting opgaan. Namelijk: dat het onnozele werk voor ons, de mens, zal zijn. En het moeilijke, het mens-makende, het complexe voor AI.
Geef me even de tijd om dat uit te leggen.
Waardevol kenniswerk, moeilijk kenniswerk (denk aan het uitschrijven van een strategisch plan, het vergelijken van verschillende standpunten, het uitdenken van interessante partnerships): je doet het niet even tussen twee meetings door. Het veronderstelt concentratie, aandacht en focus. Alleen lijkt het pover gesteld met onze focus. Dat lezen we in de Microsoft Work Trend Index gepubliceerd begin deze maand.
85% van de emails wordt geopend binnen de 15 seconden
ik nodig je uit om bovenstaande zin nog eens te lezen - ja
60% van onze tijd gaat naar communicatie (mails, chats, meetings) - 40% van onze tijd gaat naar creatie (kenniswerk in Word, Excel, PowerBI …). Vorig jaar zat die verhouding ook al scheef (57% communicatie – 43% creatie). Maar de voorbije 12 maanden is de communicatie dus nog toegenomen.
‘The data is clear. People are overwhelmed with digital debt and they are turning to AI for relief.’
Ik las die laatste zin toen ik in de hangmat in de tuin lag. Met de zon op mijn gezicht. Ik rolde er bijna uit van het lachen toen ik dat las.
Eerst voedt Microsoft onze dopamineverslaving door van onderbrekingen de standaard instelling te maken. En dan komen ze aandraven met dé oplossing: een extra laag technologie?
AI kan de kenniswerker wel degelijk sterker maken. Maar kijk, kom ons niet wijsmaken dat AI de overload van M&M's wegwerkt. Lees: de overload van Meetings & Mails. Die kan enkel opgekuist worden door andere, nieuwe manieren van samenwerken en communiceren.
Mocht ik in complottheorieën geloven, dan zou ik denken dat Microsoft er alles aan doet om ons te herleiden tot dopamineverslaafde idioten die enkel nog in staat zijn om als gokverslaafden te klikken op notificaties en steeds kortere chats te schrijven. Dat alles opdat AI – de Ultieme God der Goden Hij Wiens Naam Wel Genoemd Mag Worden Liefst Zo Vaak Mogelijk – de planeet kan overnemen.
Oké – mijn fantasie slaat op hol. Complottheorieën zijn aan mij niet besteed. En ik heb bovendien wel een boon voor sympathieke Satya Nadella, de CEO van Microsoft.
Maar ik hoop toch dat mijn boodschap duidelijk is: willen wij als kenniswerkers niet overgenomen worden door AI, dan geven we best meer aandacht aan aandacht.
Zoniet worden de rollen omgedraaid: AI doet het moeilijke, interessante, menselijke werk en wij de klotejobjes die weinig concentratie vragen.
Laten we dus gaan voor meer aandacht voor aandacht.
Dat garandeert waardecreatie. Menselijkheid.
Werkgeluk.
Goede reden #2
Constante onderbrekingen ondermijnen onze gezondheid
De cijfers die Mensura vorige week publiceerde laten er geen twijfel over bestaan: de psychische en fysieke klachten van medewerkers nemen toe. Mensura wijt dat aan het feit dat er geen duidelijke grenzen meer zijn tussen werk en privé.
Ik denk dat Mensura daar een punt heeft. 'Weg met eindeloze flexibiliteit' is dan ook één van de adviezen die ik meegeef tijdens mijn lezingen.
We hebben nieuwe grenzen nodig.
In volle verkiezingsstrijd klinkt dat als een gevaarlijke slogan. En in tijden waarin geclaimd wordt dat iedereen anders is en er geen regels meer worden opgelegd, is dat tricky.
Ik hoop toch dat mijn boodschap duidelijk is.
Continu aan je scherm gekluisterd zitten ondermijnt je fysieke gezondheid: je beweegt niet genoeg, je lichaam ziet af.
Dat is eigenlijk boerenverstand.
Je werkdag niet kunnen afsluiten met een tevreden gevoel ondermijnt de frisheid van je geest.
Ook dat is eigenlijk boerenverstand.
En eindeloos uitgerokken werkdagen zorgen ervoor dat je geen tijd kan investeren in 'recovery activities': activiteiten die je toelaten relaties uit te bouwen en vaardigheden te ontwikkelen die van jou een evenwichtig persoon maken, iemand die tegen een stootje wanneer het leven je even niet toelacht.
Of om het te zeggen met een quote uit mijn boek 'Als werk je enige bron van zingeving is, dan ben je goed gesjareld'.
Ook dat is boerenverstand.
Goede reden #3
We hebben nood aan systemische oplossingen
Zet je mobiele telefoon op grijstinten.
Pas de Pomodoro-techniek toe.
Vermijd het gebruik van schermen 2 uur voor je gaat slapen.
Je kent ze wellicht wel. De tips die je krijgt in workshops. Ze zijn nuttig. Alleen leggen ze de verantwoordelijkheid vooral bij het individu. En dat is niet voldoende. Er moeten initiatieven genomen worden op niveau van het team, de organisatie en het directieniveau.
Want kijk ...
Zolang leidinggevenden cruciale informatie enkel meegeven tijdens vergaderingen, zullen die welig blijven tieren. En is er geen tijd voor focus.
Zolang prominente figuren in de organisatie constante beschikbaarheid naar voren schuiven als een signaal van respect voor de hiërarchie, zullen mensen geen focustijd durven inplannen.
Zolang teams geen afspraken maken over de tijd die ze willen laten tussen vraag en antwoord op een mail of een chat, zullen teamleden, gedreven door hun dienstbaarheid, blijven klikken op instromende berichten en is er van focus geen sprake.
Kortom: de School for Focus wil meer aandacht voor aandacht. Het is een ode aan de kenniswerker die in zijn/haar waarde gelaten wil worden.
Het is een oproep tot preventie.
Tegen pseudo-productiviteit.
En voor onze mentale en fysieke gezondheid.
Welke doelstellingen de School for Focus voor ogen heeft
Gaan we met z’n allen op de thee bij de CEO van Microsoft, Satya Nadella?
Om hem onze wens voor te leggen: van focus de standaardinstelling maken?
Trekken we met z'n allen naar het Europees Parlement?
Om politici te vragen druk te zetten op de tech boys van Silicon Valley?
Of wat dacht je van deze, wat realistischer doelstellingen:
Doelstelling #1
Bewustwording creëren
Bewustwording van individuen, teams en directiecomités over de complexe oorzaken en nefaste gevolgen van gefragmenteerde aandacht. Dit alles in de vorm van keynotes, workshops en podcasts. Gebaseerd op recent wetenschappelijk onderzoek uit binnen- en buitenland (Compernolle, Sabine Sonnentag ...).
Doelstelling #2
Focustijd veilig maken
Door het zoeken van directieleden en leidinggevenden die een voorbeeld willen stellen in hun organisatie.
Door het delen van hun best practices.
Door samen met het directieniveau basisprincipes op te stellen over nieuwe manieren van samen werken, vergaderen en communiceren.
Door werkprocessen die leiden tot eindeloze vergaderingen te identificeren en te verbeteren.
Doelstelling #3
Teams helpen nieuwe afspraken te maken
Door het begeleiden van leidinggevenden en hun teams om afspraken te maken die hen toelaten waarde te creëren voor klanten en de werkdag te beëindigen met een tevreden gevoel.
Dit is het dus. Het School for Focus Manifesto.
Met een oproep naar meer aandacht voor aandacht.
Wil jij samen met mij aan de slag?